Saturday, August 16, 2008

voyage au bout de la nuit (Louis Ferdinard Celine)



περιμενοντας την πανσεληνο
διαβαζω το βιβλιο
το κρατουσα για τις μερες αυτες
των απανωτων θαυματων
και της ατελειωτης σκεψης

εδω στην ηρεμια
με τους Γαλλους φιλους των βραχων
το απομεσημερο
ιδρωμενοι και ηρεμοι
συζηταμε


κι ειναι κι αυτο το βιβλιο
πρωτη φορα στα Ελληνικα
ενα βιβλιο
απο τον πρωτο παγκοσμιο πολεμο
τοσο αυριανο

ωστοσο

τοσο αιρετικο κι υπεροχο
κουβεντες

κουβεντες

και πισω απο τις λεξεις μας
με εξυπναδα
κοινωνικη

αντιλαμβανομαι
το μεγεθος αυτου του συγγραφεα
ταυτοχρονα με το μεγεθος της καταστροφης
που υποδεχτηκαμε
απο βαρεμαρα
εξυπναδα
η ακαθοριστη υπεροψια

τοσο μακρια μας
να αφηνουμε
την ζωη να συνεχιζει
ενω αναλωνουμε πλήκτρα και μελάνια
σε αισθηματα περι ερωτος
περι πατριδος
περι αξιων

τοσο αστειοι
ολοι μας
κι ο Σελίν απο κει
πισω απο την Τελενδο
να χαμογελα παρεα με τον Μπαροουζ και τον Οργουελ
σα να μου λεει

-Στα 'λεγα κοκοβιέ, που είχες το μυαλο σου ;

ελα ντε που τοχα?

Α ναι
στα θαυματα που περιμενω
σαν μωρη παρθενα
ανικανη να ονοματισω
την φρικη
απλα νομιζοντας με περισση αφελεια
οτι ετσι θα αλλαξουν τα σκατα που μας πουλανε για ονειρα
οι απο δω κι απο κει
με νηστεια και προσευχη
και τηρωντας τους κανονες

τι αφελης...


Σημερα τελειωνω το "Ταξιδι στην ακρη της νυχτας"
και νιωθω ενα περιεργο φως τριγυρω
οχι δεν ειναι απ το φεγγαρι
ειναι ενα φως που αγνοουσα οτι ενυπαρχει
σε καθε ανθρωπινη υπαρξη

ναι
δεν το ηξερα
δεν το ειχε κανεις διαφημισει
αντιθετα τονοι "ενημερωσης" μου το ειχαν παραχωσει
στα σκουπίδια του παρωχημενου

"ταξιδι ειναι η ζωη μας
στη νυχτα του χειμωνα
φυρευουμε το διαβα μας
στον αναστρο λειμώνα"


αρχισανε το τραγουδι οι ελβετοι φρουροί
κι ειναι παλιο τραγουδι
απο την εποχη της πρωτης παγκόσμιας πανωλεθρίας
κι ακόμα πιο παλιά ...
το φεγγαρι ολογιομο γλυφει τα νερα
κι εγω αναφωνω


ca a debute comme ca





(για τον Ηφαιστίωνα που δεν καταλαβε, αλλα θα καταλάβει...)


κι ενω όλοι μας ξερουμε πως θα πεθανουμε
κανεις μας δεν το πιστευει καθημερινα
γιατι ποση απελπισία να αντεξει το σαρκιο
ε?

κι ετσι ξεχναμε τι σημαινει
να ζουμε με αξιοπρέπεια ,πιστευωκαι ιδεες
ηδη νεκροι
μουχλιασμενοι αλλα τρεντυ και προχω αλιμονο...

13 comments:

Anonymous said...

Ο Λουί Φερντινάν Σελίν δεν ήταν ασφαλώς ο μόνος μείζων ευρωπαίος συγγραφέας που υποστήριξε τον φασισμό. Γι' αυτό και ενώ κανείς δεν αρνείται σήμερα ότι το magnum opus του, το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας, ανήκει στα κορυφαία ευρωπαϊκά μυθιστορήματα του Μεσοπολέμου, κάθε σχεδόν αναφορά στο πρόσωπό του συνοδεύεται και από σχόλια για τα βαρύτατα πολιτικά του αμαρτήματα. Αν εξαιρέσει ωστόσο κανείς τις άθλιες αντισημιτικές του μπροσούρες, το υπόλοιπο πεζογραφικό έργο του Σελίν δεν έχει τυπικά και ουσιαστικά σχέση με τον πολιτικό φασισμό. Επιπλέον, ο ίδιος ποτέ δεν προσπάθησε μεταπολεμικά να παραστήσει το μαύρο πρόβατο και δεν είχε πίσω του τη στρατιά των υπερασπιστών ή των φίλων, σαν κι αυτή που διέθετε λ.χ. ο Πάουντ. Μετά τον πόλεμο ως συγγραφέας είχε «τελειώσει» και η όποια του προσπάθεια να επανακάμψει έπεσε στο κενό.

Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας βεβαίως είναι ένα επίτευγμα τόσο επιβλητικό, που όταν το διαβάζει κανείς με τη δέουσα υπομονή και προσοχή όλα τα παραπάνω τα ξεχνά. Αποτελεί το πρώτο μεγάλο πεζογραφικό έργο που επιβάλλει τον αρνητικό ήρωα μέσω της ρεαλιστικής αφήγησης. Είναι το κατ' εξοχήν αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του 20ού αιώνα και το μόνο στο οποίο προστίθενται στη δύναμη της πρωτοπρόσωπης και οι αρετές της τριτοπρόσωπης αφήγησης. Ο Σελίν είναι ένας προδρομικός Γουίλιαμ Μπάροους. Η αποσπασματικότητα, η φρίκη και η σχιζοφρένεια της σύγχρονης ζωής, όπως εκφράζονται πολύ αργότερα, τη δεκαετία του '50, από τους μπιτ - και ιδιαιτέρως στο μυθιστόρημα του Κέρουακ Στο δρόμο- προϋπάρχουν στο Ταξίδι στην άκρη της νύχτας. Οι παρανοϊκοί γιατροί του Μπάροους είναι «πρώτα εξαδέλφια» του γιατρού-πρωταγωνιστή στο μυθιστόρημα του Σελίν, όπου τα όνειρα και οι εφιάλτες εμφανίζονται όχι μόνο τη νύχτα αλλά και μέσα στο φως της μέρας προκαλώντας σοκ στον αναγνώστη και για έναν πρόσθετο λόγο: ο ήρωας τα βλέπει με το ψυχρό μάτι του γιατρού - αλλά τι σημαίνει αυτό για μια κοινωνία καθολικά άρρωστη;

Εκείνο που εισπράττουμε ως τελικό αποτέλεσμα είναι η ανατομία του συναισθηματικού κενού που καταβροχθίζει τον σύγχρονο άνθρωπο, μια Ευρώπη η οποία έχει χάσει την ευαισθησία της μέσα στην αναρχία των θορύβων, των νεφελωμάτων, των μονολόγων και των διαστροφών, όπου όλα έχουν διαφθαρεί. Κανείς δεν προσλαμβάνει σύνολα, γι' αυτό και τίποτε δεν μπορεί να αναλυθεί. Κάθε εμπειρία επομένως αποτελεί προϊόν συμπτώσεων. Στο επίπεδο της γραφής και της αφήγησης, που προχωρεί μέσα σε εκρήξεις και τυχαίους θορύβους, εκτός από τον κεντρικό ήρωα-γιατρό και τον φίλο του, τα υπόλοιπα πρόσωπα της αφήγησης έρχονται και φεύγουν σαν να πρόκειται για θαμώνες κάποιου καφενείου, οι οποίοι επιστρέφουν για να πάρουν βιαστικά το πανωφόρι τους που το ξέχασαν στην κρεμάστρα. Το μυθιστόρημα λειτουργεί ως τεράστιο εργοστάσιο θορύβων, ακόμη και στις ψυχρότερες - αλλά και παρανοϊκότερες - περιγραφές (λ.χ. εκεί όπου ο γιατρός λέει ότι θα λυπόταν περισσότερο για τον θάνατο ενός σκύλου απ' όσο για τον θάνατο του φίλου του, αφού ο σκύλος δεν είναι ύπουλος. «Κι εγώ ήμουν ύπουλος. Ολοι ήμασταν ύπουλοι» ομολογεί).

Η γλώσσα του Σελίν είναι κοφτή, με εκρήξεις και σταματήματα, ακριβής όσο και ακραία, νοσηρή κι εξωφρενική. Οι συνεχείς εγκιβωτισμοί, οι διακοπές, τα χάσματα και οι απανωτές καταστροφές μέσω μιας υπερβολικής - κι εντούτοις αλάνθαστης - τεχνικής καταργούν τη σχέση αιτίας και αποτελέσματος. Αλλά, βέβαια, το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας είναι έργο που γράφτηκε με πρόθεση: ως διαμαρτυρία για τον τρόμο της σύγχρονης ζωής ή, όπως λέει ο Οργουελ, «ως διαμαρτυρία εναντίον της ίδιας της ζωής».

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ - ΤΟ ΒΗΜΑ 2003

Hfaistiwnas said...

Δεν κατάλαβα τίποτα!
Καλησπέρα!!!! :)

ΕΥΟΙ! said...

διάλεγε
διάλεγε πάντα
απ' το κοφίνι το ανατολίτικο
τα βιώματα
αλάφρυνε
σα να πιάνεις μαντήλια
για να κρατήσεις μόνο ένα
την αγωνία να σου πάρει απ' το μέτωπο
διάλεγε
κι η βαθιά βουτιά
σε βγάζει μονορούφι στο φως
κάτω απ' το μπορ
που κρύβει της Σελάνας
το πρόσωπο...
έκλειψη βλέπεις...

Anonymous said...

Poli endiaferon arthro!

b|a|s|n\i/a said...

μερικές φορές, ενώ ξέρουμε ότι θα πεθάνουμε, ξεχνάμε να ζούμε. μα έρχεται κάποτε μια στιγμή που τα αλλάζει όλα. την ελπίζεις τουλάχιστον. και πολλές φορές μοιάζει να προετοιμάζεσαι να την ζήσεις

Hfaistiwnas said...

Καλησπέρα Etalon, με τη βοήθεια τη δική σου και του ανώνυμου, είμαι σε καλό δρόμο! Ευχαριστώ πολύ για τα στοιχεία! Οι τελευταίες δύο παράγραφοι είναι οι σκέψεις σου πάνω σ' αυτό που διάβασες φαντάζομαι..
κάπως έτσι είναι τα πράγματα δυστυχώς.. πλέον δεν έχουμε χρόνο ούτε να σκεφτούμε.. είμαστε περαστικοί και ζούμε με χρονοδιάγραμμα αιώνων..
Καλησπέρα!
Είσαι γλύκας!
Φιλιά!!

ΠΑΥΛΟΣ said...

Μου κέντρισες το ενδιαφέρον για να το διαβάσω.
Τις καλημέρες μου και τα ευχαριστώ μου για τις ευχές.

Anonymous said...

To ίδιο βιβλίο διαβάζαμε φέτος το καλοκαίρι. Παρότι το είχα προμηθευτεί απ΄ το Πάσχα, δύο φορές επιχείρησα να το διαβάσω και δυο φορές το εγκατέλειψα. Κάπου εκεί στην 60 με 65 σελίδες μου φαινόταν τόσο κουραστικό και ανιαρό. Φίλος μου πρότεινε να κάνω ένα κουράγιο για τις πρώτες 100, 120 σελίδες και θα δικαιωθώ στη συνέχεια. Έτσι τώρα τον Αύγουστο το έβαλα πείσμα και το ξανάρχισα και τελικά το τελείωσα κιόλας. Θα συμφωνήσω πλήρως με την κριτική του Βιστωνίτη. Με κάλυψε πλήρως.

tovenito said...

φως υπάρχει σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.
μεγάλη κουβέντα. το βλέπουμε όμως; θέλουμε να το δούμε; ή ο καθένας παίζει μόνο με το φακό του;

celsius33 said...

έχω ακούσει πολλά για το βιβλίο, ελπίζω να το διαβάσω κάποια στιγμή, καλή συνέχεια με τις διακοπές σου!!

μαριάννα said...

Είναι τόσο καλή η παρουσίαση σου, τόσο ποιητική, που είμαι σίγουρη ότι όσοι δεν το ξέρουν, όπως κι εγώ, θα σπεύσουν να το αναζητήσουν.
Να περνάς όμορφα και ν' απολαμβάνεις βράχους, διάβασμα, φεγγάρια!

Φιλιά!

Anonymous said...

αλιμονο.
γιατι το φευγιο εκεινο του θανατου.
ειναι εκει.
απωθητικα ελκυστικο.
μενος , για αυτη την αξιοπρεπεια.
και το δρομο της πληροτητας.
καθαρα προσωπικη ,χωρις ιχνος διαφημιστικης καμπανιας.
μαυρα γυαλια και παροπιδες.
(κριμα.)
η ευγενης μας τυφλωση.
την καλησπερα μου.

Anonymous said...

Καλώς τηνε την Κοκοβιός!
Χρόνια και ζαμάνια!